Thema: Kolossenzen

“En Hij is het hoofd van het lichaam, namelijk van de gemeente, Hij, Die het begin is, de Eerstgeborene uit de doden, opdat Hij in allen de Eerste zou zijn.” (Kolossenzen 1:18 – HSV)

“Hij is het hoofd van het lichaam, de kerk. Oorsprong is Hij, eerstgeborene uit de dood, om in alles de eerste te zijn.” (Kolossenzen 1:18 – NBV21)

Soms loop je tegen de discussie aan of de gemeente, nu wel echt een Bijbels begrip is. Soms hoor je mensen zeggen dat ze de kerk als gemeente niet nodig hebben, of dat ze kerk in zichzelf zijn. En af en toe, gewoon even eerlijk, zou je misschien ook wel eens willen dat die gemeente er niet hoefde te zijn. Omdat het in de gemeente ook niet altijd een hemel op aarde is. En zeker, ook dat gevoel is mij soms even niet vreemd. Als je jaren lang in de kerk werkt, dan loop je soms ook tegen teleurstellingen aan, waardoor je soms even klaar kunt zijn met de gemeente. Alleen blijft de vraag natuurlijk liggen of dat wel een optie is.

De gemeente, heb je eigenlijk een keus en zou je een keus willen hebben? Wat is eigenlijk de gemeente? Je zou het heel breed kunnen trekken en zeggen dat de gemeente de verzameling van gelovigen in deze wereld is. Dat is een makkelijke optie, omdat je dan dus niet plaatselijk verbonden hoeft te zijn omdat het om het grotere geheel gaat. En waarom is de gemeente dan toch belangrijk? Omdat Paulus ons heel duidelijk maakt dat Jezus het Hoofd van de gemeente is. En hoe zou je daarmee om moeten gaan als de plaatselijke gemeente geen rol van betekenis speelt in je leven? Dan is de gemeente als het wereldwijde lichaam van Christus een erg werkbare oplossing.

Als Paulus het over de gemeente heeft, dan schrijft hij niet aan de wereldwijde kerk, maar schrijft hij telkens aan een plaatselijke kerk. Het woord dat hij ervoor gebruikt is gewoon een Grieks woord dat in die tijd werd gebruikt voor een vergadering die bij elkaar geroepen werd in een stad om politieke besluiten te nemen. Dat het bij Paulus niet om politiek gaat is wel duidelijk, maar dat hij de gemeente telkens betrekt op een plaatselijke kerk aan wie hij schrijft en dat doet met een woord dat vooral betrokken wordt op een lokale verzameling van mensen, maakt wel duidelijk dat het hier gaat om een plaatselijke gemeente.

Jezus is het Hoofd van de gemeente. De plaatselijke gemeente en dan is Jezus het Hoofd van alles plaatselijke gemeenten. Met andere woorden: Jezus is het Hoofd van Zijn kerk, maar die bestaat uit allemaal plaatselijke gemeenten, waar de gelovigen onderdeel van uitmaken. Dat is ook wel logisch, want anders is het onbestuurbaar. Hoe corrigeer je iemand die onderdeel is van de kerk aan de andere kant van de wereld, als dit ook de gemeente zou zijn? Dat is onmogelijk en daarom is de kerk gebouwd uit gemeenten. Dat is het lichaam van Christus. Paulus zegt hier niet dat jij en ik het lichaam van Christus zijn waar Hij het hoofd van is, maar de gemeente is het lichaam van Christus en in die gemeente zitten dan weer allemaal leden die de gemeente maken tot een onderdeel van het lichaam van Christus.

Je kunt de plaatselijke gemeente dus eigenlijk niet ontvluchten. En ik begrijp wel dat er soms echt wel redenen zijn om een andere gemeente te zoeken, maar wees daar wel altijd voorzichtig in. Laat dat nooit over een nacht ijs gaan, omdat je in de eerste plaats verantwoordelijk bent voor de gemeente ter plaatse. Dat heeft ook alles met de bestuurbaarheid en de gezondheid van de kerk te maken. Daarom zijn de gemeenten in het Nieuwe Testament veel autonomer dan gemeenten die tegenwoordig onder een landelijk kerkbestuur vallen. En ja, in Jeruzalem vond wel een soort landelijke kerkvergadering plaats, maar dat was iets dat heel minimaal was.

Waar is de gemeente en deze gedachte begonnen, zou je nog kunnen vragen? Dat maakt Paulus wel gelijk duidelijk. Opnieuw gebruikt Paulus voor Jezus de titel ‘Eerstgeborene’. Dat is net als met de Eerstgeborene van heel de schepping, niet letterlijk maar het heeft ook hier te maken met zijn rol als de Allerhoogste. Je zou nog kunnen zeggen vanaf Zijn geboorte uit het graf, toen is de gemeente met Hem begonnen. Hij is de Eerste, het begin van de gemeente. Hij is het Hoofd en Hij heeft de leiding en in Hem woont de hele volheid van God. Van daaruit stuurt Hij als Hoofd de gemeente aan. We horen bij de gemeente, omdat Jezus het begin hiervan is en op die manier zijn we aan elkaar gegeven, binnen de plaatselijke gemeente.

Gebed: Heer, U bent het Hoofd, U heeft de leiding en door de gemeente mag ik groeien en deel zijn van Uw lichaam.