Serie: Tweede Petrusbrief
“Hun ogen zijn vol overspel en zondigen onophoudelijk; zij verlokken onstandvastige mensen en hebben hun hart geoefend in hebzucht; kinderen van de vervloeking zijn het.” (2 Petrus 2:14 – HSV)
“Hun ogen zijn voortdurend op zoek naar overspel en ze zondigen onophoudelijk, ze verleiden onstandvastige zielen en zijn een en al hebzucht. Vervloekt zijn ze!” (2 Petrus 2:14 – NBV21)
Hoe extreem kunnen dwaalleraren zijn? Als je de brief van Petrus leest ontdek je dat dit heel extreem kan zijn. Het hele tweede hoofdstuk van zijn brief blijft hij er maar over schrijven. Hij gebruikt termen die er niet om liegen en het gaat kennelijk zover dat ze in hun dwaalleer zelfs engelen lasteren. Het is een hele lastige tekst waar hij dan in vers 10 en 11 over schrijft en veel theologen komen er niet goed uit wat Petrus nu precies bedoelt. Je kunt je daar dan vervolgens helemaal in verliezen, maar misschien is dat maar een detail wat niet eens zo heel belangrijk is.
Wat is er dan wel belangrijk als Petrus duidelijk maakt wat die dwaalleraren allemaal uitkramen? De optelsom van wat ze doen is belangrijker dan het ene detail wat wij lastig kunnen begrijpen. Die optelsom is zo groot dat je het gevoel krijgt dat het helemaal niet vreemd is dat ze bij Petrus in het rijtje van de gevallen engelen, de wereld van Noach en Sodom en Gomorra terecht zijn gekomen. De andere kant vind ik een lastige, de vraag hoe het dan mogelijk is dat dit soort dwaalleraren toch nog volgelingen blijken te hebben. Als het om eigen gewin gaat, dan gaat dat toch vanzelf opvallen? Als ze met theorieën en lasteringen komen die absoluut onbijbels zijn, wat maakt dan dat dit niet op lijkt te vallen?
Ze lopen de onreine begeerte van het vlees na, waarbij niet direct duidelijk is of dat om seksuele begeerte gaat, Petrus kan dit ook algemener bedoelen en daar lijkt het wel naar. Het gezag verachten ze. Ook dit wordt niet duidelijk of dit maatschappelijk, politiek gezag is of kerkelijk gezag. Ze zetten zich in ieder geval af tegen gezag dat God heeft ingesteld. Ze lasteren alles wat eer toekomt. Daar gaat het over engelen, terwijl die engelen niet beginnen terug te lasteren bij God. Ze zwelgen in bedrog, ze zondigen doorlopend met ogen vol overspel. Maar het ergste is dat de onstandvastige mensen verlokken. Ze volgen de weg van Bileam, een man met geestelijke macht. Dat begrip komen we ook in Openbaring heel sterk tegen.
Het vreemde is dat ze mensen verlokken. Je kunt dan zeggen dat ze het slim spelen, maar als ik naar dit rijtje kijk van wat Petrus opnoemt, dan kun je je dat toch bijna niet voorstellen? Hoogdravende woorden vol onzin, begeerten van het vlees en losbandigheden. Dat is toch wel duidelijk? Waar ik aan moet denken is het volgende. Mede omdat het niet heel duidelijk is ga je nadenken over een bepaalde structuur die je leest. Het gaat om dwaalleraren. Petrus heeft het niet over goddeloze leraren of heidense leraren. Het gaat om dwaalleraren. Een woord dat hoort bij leraren in de kerk die dwalen. Het zijn wel leraren, die positie hebben ze dus. Daarmee hebben ze dus ook geestelijke macht en autoriteit.
Als je zover met denken bent en je beseft wat er in de geestelijke wereld gebeurt in dit soort posities, dat gecombineerd met dat wat Petrus zegt over het lasteren van engelen, moet je wel tot de conclusie komen dat hier een sleutel ligt waardoor ze zovelen verleiden en dat Petrus zo van leer trekt. Als je niet onder hun macht komt, kun je zo zien hoe duidelijk het is, maar voor je het weet ben je juist wel onder hun macht en met mooie woorden en de atmosfeer waarin het zich afspeelt lijkt het wel heel mooi wat er gebeurt. Niet het negatieve, maar er zit in een dwaalleer ook altijd iets dat aantrekt. Dat zij geestelijk leiders zijn wordt ook nog eens duidelijker gemaakt als Petrus zegt dat het beter was dat zij de weg van de waarheid niet hadden gekend. Ze wisten dus heel goed wat de waarheid was.
Dat Petrus dit zo uitgebreid beschrijft maakt dat duidelijk moet zijn hoe gevaarlijk een dwaalleer is. En de focus ligt altijd op henzelf. In aanzien, geld en macht. Hij roept ons op om goed te onderscheiden en weg te blijven onder de macht van dit soort dwalingen. Het gaat dus veel verder dan een verschil van mening over een ethisch thema, er omheen gebeurt nog veel meer en dat maakt het zo schokkend. Maar de rechtvaardige zal God hieruit redden, net zoals Hij dat deed met Noach en Lot.
Gebed: Heer, Petrus schrijft niet alleen duidelijke dingen, maar zijn toon zet het wel op scherp, help ons om deze waarschuwing ook daadwerkelijk toe te passen.
