Thema: Op weg met Paulus
“Er ontstond daarom verbittering, zodat zij uit elkaar gingen en Barnabas Markus meenam en per schip naar Cyprus vertrok.” (Handelingen 15:39)
Gaat het dan nooit mis als je allemaal Jezus en Zijn Koninkrijk wilt dienen? Wat zou dat een mooi ideaal zijn, maar je hoeft niet zo heel ver om je heen te kijken om te ontdekken dat het in de kerk helemaal vaak niet ideaal is. Kijk alleen maar even hoeveel kerken wij in ons land hebben. Sommige dorpen hebben al meer dan tien denominaties, laat staan wat er in de grote steden te vinden is. En als je dan bedenkt wat de redenen zijn geweest om weer een nieuwe kerk te beginnen. Nu kun je zeggen dat dit hoort bij de tijd waarin wij leven en in zekere zin is dat ook wel zo. Het is dan nog steeds wel de vraag hoe God hier dan tegenaan kijkt. Tegelijk is het ook eerlijk om te zeggen dat het ook in de tijd van Paulus lang niet altijd zo soepel verliep dan je vaak zou denken.
Nu was het bij Paulus nog niet zo dat er gelijk binnen de kerk al allerlei stromingen kwamen, maar eenheid was er ook lang niet altijd. Al aan het begin hebben we het er over gehad dat Johannes Markus er de brui aan gaf en terug is gegaan naar Jeruzalem. Kennelijk zijn ze hem, tijdens de vergadering in Jeruzalem weer tegengekomen. Wellicht heeft hij opnieuw gevraagd of hij mee mocht, maar voor Paulus was dit niet meer bespreekbaar. En weet je, ergens baal ik misschien diep van binnen wel van Paulus. Juist deze houding kom ik in de kerk zo vaak tegen: Een keer fout, altijd fout.
Barnabas is veel genadiger. Hij wil Johannes Markus wel meenemen. Natuurlijk was er van alles misgegaan, maar na een langere periode heeft Barnabas er toch nog geloof voor. Hij gunt hem wel een nieuwe kans. Ik geloof, zonder dat er hier veel woorden aan gegeven worden, dat dit de houding hoort te zijn in de kerk. Is er een weg terug mogelijk, of sluiten wij die al veel te vaak heel snel af? Misschien is dat ook wel het gevolg van de vele kerken die zijn ontstaan. Uiteindelijk omdat dit ontbreekt: Iemand opnieuw laten beginnen. En we hebben allemaal redenen om te vinden dat bepaalde zaken onomkeerbaar zouden moeten zijn. Toch is dat maar de vraag. Zo redeneert de wereld om ons heen wel, maar een gemeenschap die van genade leerde leven, kan die ook zo denken?
De term ‘van genade leven’ is misschien wel zo uitgesleten dat we de echte diepte daarvan zijn kwijtgeraakt. God geeft je zelfs geen nieuwe kansen, maar God laat je opnieuw beginnen. En als daar dan verschil van mening over ontstaat wordt ineens duidelijk dat bitterheid ineens op de loer ligt. Misschien is het goed om nog een helder te hebben waar bitterheid vandaan komt. Dat komt voort uit onvergevingsgezindheid. Die verbittering werkt dan uit op allerlei niveaus.
Je kunt hier gerust de vraag stellen of Paulus hier Johannes Markus wel had vergeven. De bitterheid die er ineens is, roept serieus vragen op. En die bitterheid vindt dan zijn uitweg in de relatie tussen Paulus en Barnabas. En wat je zo vaak ziet gebeuren is dat er twee partijen, twee wegen kiezen en hun eigen weg gaan. Natuurlijk, God gebruikt het door op twee terreinen door te gaan met Zijn werk, maar dat is genade en genade alleen en dat zegt niets over de situatie tussen Paulus en Barnabas. En hoe vaak maakt verschil van omgaan met gevallen mensen niet dit soort keuzes. Soms werkelijk tot totaal nieuwe kerkgenootschappen of soms tot partijvorming in de gemeente.
Ik geloof dat dit korte stukje in het boek Handelingen er echt niet voor niets staat, dit staat er als een waarschuwing en zijn wij dan een kerk die in elke situatie laat zien te beseffen dat ook wij van genade leven en opnieuw mochten beginnen en geen enkel recht hebben op het oordeel. Wat zou de kerk dan anders zijn dan de wereld om ons heen.
Gebed: Heer, het is zo makkelijk te begrijpen wat er hier gebeurt, vooral omdat ook wij zo makkelijk niet de weg van Uw genade weerspiegelen, maar leer ons altijd ruimte te geven voor genade zodat er geen nieuwe kansen ontstaan, maar dat mensen opnieuw mogen beginnen.
