“En Paulus, die midden op de Areopagus stond, zei: Mannen van Athene! Ik merk dat u in alle opzichten godsdienstig bent. Want toen ik de stad doorging en uw heiligdommen bekeek, trof ik ook een altaar aan waarop het opschrift stond: AAN DE ONBEKENDE GOD. Deze dan, Die u dient zonder dat u Hem kent, verkondig ik u.” (Handelingen 17:22 en 23)
Ben je toe aan een stevige boodschap? Laat ik met een paar vragen beginnen. In de eerste plaats deze: In hoeverre is God voor jou bekend? Ik bedoel dit: Als Paulus het heeft over de onbekende God, tegen de Grieken, in hoeverre is God voor jou ook nog onbekend? En wellicht denk je nu van: “Nu moet je echt even stoppen”, maar ik stel deze vraag vandaag even heel bewust. En de tweede vraag die ik je zou willen stellen is deze: In hoeverre ben jij Grieks in je denken?
Deze vragen zijn gewaagd, maar ze zijn belangrijk! Ze zijn vooral belangrijk omdat God het Joodse volk tot Zijn volk maakte, toen er nog geen volk was en dit volk is op een manier gaan denken, vanaf haar oorsprong op een manier die absoluut niet Grieks was. We noemen dat Joods denken, maar dat is niet iets dat in het Joodse volk was toen God met dit volk ging optrekken, want toen God Abraham koos, was er helemaal nog geen volk en was Abraham nog een eenling. Het denken in het Oude Testament en ook het denken van Jezus is een totaal ander denken dan het Griekse denken. En vandaar mijn vraag in hoeverre jij en ik Grieks zijn in ons denken.
Het Griekse denken kenmerkt zich, in tegenstelling tot het Joodse denken, door individualisme. Bij het Joodse denken gaat het om het collectief en om het onderdeel willen zijn van een groter geheel. Laten we eens kijken naar wat Paulus tegenkomt als hij op de Areopagus staat. Voordat hij op de berg was geklommen om de discussie met de Griekse wetenschappers en filosofen aan te gaan was hij door de stad gelopen. Wat hij daar was tegengekomen was opmerkelijk en schokkend tegelijk. De hele stad stond vol met tempels voor allerlei goden. Want stel je voor dat je een god zou vergeten en dat die god je niet zou geven wat jij nodig had? Of nog erger, dat er een god was die jou zou straffen omdat je hem vergat? En zo werden alle goden die je kon bedenken aanbeden.
En stel dat je nu toch een god had die je nog niet kende, maar die er wel was, zelfs daar hadden ze een tempel voor gemaakt. De tempel voor de onbekende god. En het gekke van het verhaal is dat al die tempels volstonden met goden die zeer individualistisch waren voor allemaal mensen die vooral bezig waren om het voor zichzelf zo goed mogelijk op te lossen. Er was geen gemeenschappelijk geloof, alles was gericht op het inidividu. En dan komt Paulus ineens met een totaal andere boodschap: De boodschap van de God die zij niet kennen. De God die niet op Zichzelf betrokken is, maar Die op de totale mensheid betrokken is. De God Die verlangt door mensen gevonden te worden zodat ze in Hem mogen leven, in Hem bewegen en in Hem bestaan! De God Die niet op eigen gewin uit is, maar op de redding van de hele wereld, niet de enkeling, maar het geheel, zodat wij leren denken vanuit Zijn manier van denken.
Gebed: Heer, dat Griekse denken zit diep in ons en ik wil U vragen om te laten zien hoe U denkt, zodat ook ik zal denken volgens Uw denken.