"Doorgrond mij, o God, en ken mijn hart, beproef mij en ken mijn gedachten. Zie of er bij mij een schadelijke weg is en leid mij op de eeuwige weg." (Psalm 139:23 en 24)
Hoe ga jij met kritiek om? Of heb je liever geen kritiek? Ergens vinden we dat allemaal behoorlijk lastig, want dan is er iemand die tegen je zegt dat je het anders moet doen. En overigens is ook niet iedere kritiek terecht. Zelf ben ik al zo vaak aangevallen op mijn geloof en heel vaak klopte dit niet of dat niet. Soms moet je dingen ook echt maar naast je neerleggen. Ik mis in heel veel kritiek ook veel liefde en is eerder dat de ander je naar beneden probeert te halen om zijn eigen gelijk te halen. Zo is kritiek nooit bedoeld geweest. Maar nu nog wat anders. Want kritiek krijgen is iets, maar open staan voor dingen die niet goed zijn en je daarin kwetsbaar opstellen, dat gaat eigenlijk nog een stap verder.
En als er dan zaken naar boven komen, zegt dat nog steeds niets over je identiteit, maar over dat wat anders kan of zelfs anders moet. David heeft net zijn bijzondere psalm afgesloten. Tenminste, hij sluit af met een bijzonder gebed. Eigenlijk besluit hij de psalm met het gebed, dat hij eerst als lofzang begon over het doorgronden van God.
Hij vraagt nu aan het einde van de psalm, of de God Die hem door en door kent, ook echt wil doorgronden. David wil openstaan voor kritiek van God. Hij is daarbij echt niet bang voor afwijzing of voor iets van veroordeling, maar er is wel een diep verlangen in het hart van David: Hij wil geen dingen in zijn leven hebben waarvan God zegt dat het echt niet kan. Dat is de intentie van David. Hij vraagt dus niet of God hem maar wil laten zien wat voor een grote zondaar, maar voor Gods aangezicht wil hij wel telkens weten waarin hij niet zuiver handelt naar Gods wil.
Alles waarvan hij eerst schreef hoe God naar hem keek, daarvan vraagt hij nu of God dat ook echt wil doen. En vanuit de grootheid van de God Die hem niet alleen kent, maar ook heeft gewild en geliefd, van daaruit stelt David zijn hart open voor God. God mag hem niet alleen doorgronden, maar Hij mag het ook zeggen wat er anders moet. En weet je, deze manier van kritiek krijgen is altijd heilzaam, want God zal dat op een manier doen die nooit gericht is op Zichzelf omhoog werken, maar altijd om het beste uit Zijn kind te halen.
Als wij nu deze psalm afsluiten en nu weten en beseffen met hoeveel zorg God ons heeft gemaakt, wil jij dan ook je hart openstellen, niet om jezelf naar beneden te laten halen, maar om God de ruimte te geven om je meer aan Zijn beeld gelijkvormig te laten worden? Wil je God, actief, de ruimte geven om zo je leven de vorm te geven van het leven van Jezus? Dan is het zeker dat je er sterker uit zult komen en je meer zal stralen van Gods heerlijkheid.
Gebed: HEER, doorgrond mij maar en laat mij zien op welke punten mijn leven bijgesteld moet worden. Spreek tot mijn hart, over mijn hart en laat mij telkens zien wat een schadelijke weg is, zodat ik altijd wandel op Uw eeuwige weg.