"Spreek tot heel de gemeenschap van de Israëlieten, en zeg tegen hen: Heilig moet u zijn, want Ik, de HEERE, uw God, ben heilig. Ieder moet ontzag hebben voor zijn moeder en zijn vader en Mijn sabbatten in acht nemen. Ik ben de HEERE, uw God." (Leviticus 19:2 en 3)
Als er een hoofdstuk is in de hele wetgeving van Israël waar duidelijk wordt hoe God denkt, dan is het na het hoofdstuk met de tien woorden, Leviticus 19. In dit hoofdstuk zet God eigenlijk de hele manier van samenleven uiteen. Er staan heel veel wetten rondom de offers, rondom straffen bij doodslag en seksuele zonden, maar in dit hoofdstuk legt God een manier van denken neer die je in het Griekse denken niet tegenkomt. En het is belangrijk, omdat het met de heiligheid van God te maken heeft.
Waarom wil God dat Israël zo zuiver leeft? Dat heeft niets te maken met een strenge God, maar naast dat Hij het beste zoekt voor Zijn volk, is dit ook omdat in het volk Israël en in hun levensvormen, Gods heiligheid zichtbaar moet zijn. God laat zien dat in alles wat Hij aan wetgeving geeft, dit een afspiegeling is van Wie Hij is! En dat wil Hij terugzien in Zijn volk. En dan niet op een manier van het naleven van regels, maar dit denken moet onderdeel zijn van hun ‘zijn’.
Het is dan opmerkelijk dat God begint bij het gezin! Ieder moet ontzag hebben voor zijn ouders. Dat is wat God als eerste belangrijk vindt. God legt direct een hoeksteen. Het fundament in het Joodse denken is, naast God, het gezin. Familieverbanden zijn van groot belang. God creëert als eerste een veilige plaats waar kinderen mogen opgroeien, maar waar ook gezag op een goede manier behoort te functioneren. Heel snel wordt er dan al gezegd dat er ook ouders zijn die het niet goed doen en waar verschrikkelijke dingen gebeuren, maar dit is geen argument om dan maar de zeggen dat Gods basis niet goed is. Want God denkt vanuit een goede, gezonde situatie. Waar deze basis ontbreekt en waar kinderen vrij worden gelaten om vooral te doen wat zij willen, ontspoort uiteindelijk een hele samenleving.
Daarbij moet je bedenken dat ouders van God ook niet een vrijheid krijgen waarbij zij maar kunnen doen wat zij willen. De basis is dat ouders verantwoordelijk zijn als ouders. De vaders zijn zelfs als priesters voor God aangesteld over hun gezin. Dat betekent dus nogal wat. God staat daar Zelf weer boven en draagt uiteindelijk daar weer de verantwoordelijkheid over.
Als je hierover nadenkt en dat bekijkt in het licht van het Griekse denken en vooral ook in het licht van onze manier van denken, dan is er weinig meer van over. Gezinnen vallen uit elkaar, kinderen kunnen in veel gevallen hun ouders niet eens meer eren omdat òf ouders elkaar in de steek hebben gelaten en de kinderen tegen elkaar worden uitgespeeld òf ouders zijn zo druk met hun eigen leven dat de ouders voor de kinderen niet eens meer in beeld zijn. Dat is wellicht iets zwart-wit gezegd, maar durven wij deze spiegel voor te houden. In hoeverre komt ons denken nog overeen met dit denken dat God legt in Israël?
Gebed: HEER, als U het gezin zo’n belangrijke plaats vindt en zo de samenleving opbouwt, dan moet er in onze tijd en in onze levens heel veel gebeuren. HEER leer ons om veilige hoekstenen in de samenleving te creëren waar onze kinderen in veiligheid, maar ook in rust mogen opgroeien tot volwassen mannen en vrouwen voor Uw Naam.
