"Maar hij zei: Er is geen sprake van dat ik zoiets zou doen! De man bij wie de beker is gevonden zal mijn slaaf zijn, maar u, trek in vrede naar uw vader." (Genesis 44:17)
En nu is het de vraag of de broers van Jozef nu echt berouw hebben gehad. Zullen ze echt tot inkeer zijn gekomen? Dat is natuurlijk maar de vraag. Ruben heeft wel gezegd dat alles wat bij de eerste tocht naar Egypte hen was overkomen, kwam door wat ze met Jozef hebben gedaan en Ruben heeft wellicht iets laten zien van nieuwe inzichten. Maar hoe echt zal dit nu allemaal zijn. Is dit echt genoeg voor Jozef om zichzelf bekend te gaan maken aan zijn broers?
We leren van Jozef wel dat hij niet over één nacht ijs gaat. Hij test het berouw van zijn broers wel. Daarmee is het natuurlijk niet zo dat je anders niet tot vergeving zou moeten komen, want dat was bij Jozef al wel gebeurd, maar is er ook echt verzoening mogelijk en is het mogelijk om echt opnieuw te beginnen. Die vraag staat eigenlijk centraal. God vraagt van ons om de wraak aan Hem over te laten en op die manier in ieder geval te vergeven, maar liever nog is verzoening tussen twee partijen het doel. En in alles is zichtbaar dat Jozefs vergeving zo echt is dat hij ook kan verzoenen, maar dan moet er wel echt iets veranderd zijn bij zijn broers.
Het plan van Jozef is heel simpel. Hij stuurt zijn broers weg, stopt in de zak van Benjamin zijn eigen kostbare zilveren beker. Ook het geld legt hij terug en zo laat hij hen gaan. En zodra ze weg zijn, stuurt hij het leger er achteraan en laat hen hun zakken onderzoeken. En natuurlijk zit in de zak van Benjamin zijn beker. Maar dit is nu precies wat Jozef wilde. Hij heeft maar één doel. Jozef wil weten hoe ze gaan reageren op Benjamin. Misschien wel omdat hij een echte broer is van Jozef, misschien alleen om hun houding te toetsen.
En dan worden ze voor zijn troon neergezet en speelt Jozef het spel. Hij laat er geen gras over groeien en maakt gelijk duidelijk dat Benjamin gevangen wordt genomen. En dan wordt het spannend, want hoe gaan de broers reageren? Als er niets is veranderd, dan laten ze Benjamin zitten en gaan zij terug naar huis met het verhaal dat Benjamin gestolen heeft en nu vast zit in Egypte. Maar dan blijkt dat er echt iets is veranderd bij de broers, want ineens blijkt dat ze Benjamin niet laten zitten en dat zijn broers het voor hem gaan opnemen en zelfs Juda wil de plaats van hem innemen.
Dit is als er echt berouw komt, verandert er ook iets in de houding. Dat mag je toetsen als het zover komt dat er verzoening kan komen. Zonder verandering is verzoening echt niet mogelijk, dan gaat het nog steeds om het redden van jezelf. Als dat zo was geweest, had Jozef echt geen stap gezet richting verzoening. Goedkope verzoening beschadigt altijd het slachtoffer. Dat is de les die we hier leren van Jozef.
Gebed: HEER, U wilt zo graag dat wij vergeven en ook tot verzoening komen, maar helpt U mij om nooit goedkope verzoening te aanvaarden en leert U mij daarin onderscheiden, zodat er echte verzoening kan komen als ik heb vergeven.