"Eer je vader en je moeder (dat is het eerste gebod met een belofte). (Efeze 6:2)
Als het gaat over gezagsstructuren dan is dit de tweede die Paulus hier noemt. Eerst noemde hij het huwelijk dat daarmee ook een afspiegeling is van Christus en de gemeente. Je zou bij de laag van gezag de vergelijking kunnen maken tussen God de Vader en de gemeente. Ik vrees dat dit gedeelte uit de Efezebrief en ook het vijfde gebod uit Gods Tien woorden, misschien wel behoord tot de meest misbruikte teksten uit de Bijbel. Daar is het natuurlijk niet voor bedoeld.
Paulus noemt op twee verschillende manieren dat kinderen hun ouders moeten gehoorzamen. Hij gebruikt het woord 'gehoorzamen' en 'eren'. En in de tijd waarin Paulus leefde en deze brief schreef was het wel normaal dat kinderen hun ouders eerden, ook in niet christelijke gezinnen was dit wel een regel. Het was een teken van verwording op het moment dat dit niet gebeurde. Hiermee zegt Paulus dus eigenlijk voor zijn tijd niets schokkends. Misschien is dit in onze tijd wel veel verder te zoeken dan in de tijd van Paulus. Maar Paulus herinnert bij deze opdracht wel aan de beloning die erbij hoort: "opdat het je goed gaat en je lang leeft op aarde".
Zoals in het tweede gebod over afgoderij gewezen wordt op het gevaar van leven onder de vloek, benadrukt het vijfde gebod het leven onder de zegen van gehoorzaamheid aan de ouders. Door te gehoorzamen zul je de zegen van een lang en goed leven ervaren. Natuurlijk is dit heel zwart-wit, want als er vervolgens andere zonden zouden zijn, dan leef je als nog onder de vloek. Maar toch vindt Paulus het nodig om ons hier wel aan te herinneren.
We moeten wel duidelijk zeggen dat ouders deze eer en gehoorzaamheid ook wel waard moeten zijn. Het is niet zo dat kinderen onvoorwaardelijk eer moeten geven, zelfs als ouders tegen Gods Woord ingaan. En daarbij is het ook de vraag tot hoever eer gaat. God moet er in ieder geval altijd boven staan. Ook dat gaat soms heel erg mis. Soms omdat ouders de eer van God opeisen, soms omdat kinderen extreem loyaal en afhankelijk zijn. Beide zijn niet de bedoeling van de woorden van Paulus. En ook als ouders hun rol niet innemen laten ze kinderen ook zien dat ze hun eer niet willen.
Daarom noemt Paulus er ook in ene adem achteraan dat de vaders hun kinderen niet tot toorn mogen verwekken. De letterlijke vertaling is dat vaders hun kinderen niet mogen irriteren, maar dat ze hen moeten opvoeden bij Gods Woord. Dat is de basis en vanuit deze basis zijn de kinderen dan ook de eer verschuldigd. Eer ook richting God omdat Hij hen geboren liet worden in een gezin waar ze worden opgevoed bij Gods Woord. Het maakt duidelijk dat het ene met het andere heel nauw samenhangt. Eren is het ene, maar de opvoeding heel dichtbij God is het andere. Beide mogen niet ontbreken. En daar ligt de opdracht naar twee kanten. En dan komt er iets in terug van Gods Vaderliefde en onze liefde voor de Vader.
Gebed: Vader, leer mij vader (of moeder) te zijn zoals U Vader bent. Dan zal het altijd zuiver en goed zijn en leer mij om mijn kinderen dicht bij U en Uw Woord op te voeden. En geef mij geduld om mijn kinderen op een Bijbelse manier eer aan te leren.