We zijn opnieuw in een lockdown en dat roept bij mij al een vraag op, maar die laat ik maar even rusten. Wat mij vooral bezig houd is het punt van essentiële winkels die wel open mogen zijn. Direct hiermee samen hangt dan natuurlijk de vraag wat een essentiële winkel is. Opmerkelijk dat dit niet alleen een supermarkt is, maar ook een makelaar, maar een woonwinkel en een bouwmarkt weer niet. Wat heb je aan een huis wat je niet kunt verbouwen of kunt inrichten?
Ik begrijp heel goed dat je levensonderhoud onder essentiële zaken valt. De randdiscussie over een makelaar wel of niet, laat ik dan ook maar rusten. Al vind ik het wel heel lastig dat een fysiotherapeut regelmatig ook als niet essentieel wordt genoemd, maar hoe moet iemand dan revalideren? En vanwege de bezuigingen in de zorg krijgt iemand met long-covid een half jaar fysiotherapie en daarna moet je zelf verder revalideren bij een sportschool, maar die gaat dicht. Wat is eigenlijk echt essentieel?
Als ik uitga van Jezus dan zou Hij zeggen: Zoek eerst het Koninkrijk van God en alle andere dingen zul je erbij krijgen. Dat is wel een volgorde op basis van essentie. Als ik uitga van het lijstje van Jezus dan kom ik tot de conclusie dat de eerste essentiële plaats die volledig open moet zijn de kerk is. Dat klinkt gelijk voor sommigen te zwaar natuurlijk, maar laat ik dan zeggen: De plaats waar de gemeente van Jezus samenkomt. De plaats waar het Koninkrijk gezocht wordt, dat is in essentie de eerste plaats die bovenaan het lijstje moet staan. En nee, roep dan niet gelijk dat dit allemaal onverantwoordelijke gedachten zijn, ik zoek naar dat wat nu echt essentieel is.
Deze gedachte maak dat ik mij, eerlijk gezegd, behoorlijk moeite heb met het CIO en regelmatig ook de grotere kerken in Nederland. Wat maakt dat wij als kerk voorop willen lopen bij het afschalen? Waarom roepen wij dat we solidair moeten zijn? Ik begrijp wel dat je als kerken in Nederland een goed voorbeeld wilt zijn en ik begrijp ook wel dat je de overheid niet tegen je in het harnas wil jagen, maar waar is het geluid dat de plaats waar God aanbeden wordt, waar de gemeente samenkomt om met elkaar Hem groot te maken en waar de verzoening gebracht wordt, de eerste plaats is in het rijtje van essentiële plaatsen is die open moet blijven? Waar is dat geluid gebleven?
Waarom is het logischer dat de grootgrutter met zijn hamsteracties zichzelf essentiëler is gaan noemen met die dingen die uiteindelijk vergaan, dan dat wij als kerken zeggen dat onze ‘handel’ essentiëler is omdat die niet tijdelijk, maar eeuwig is. Zei Jezus niet: "Wees niet bezorgd over wat u eten en drinken zult, maar zoek eerst het Koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid, dan zul je de andere dingen erbij krijgen. Gaat het hier niet precies mis in onze samenleving, omdat we God uit het centrum van onze essentie hebben gehaald en daar allemaal andere dingen voor in de plaats hebben gezet?
We moeten toch eten, is dan de eerste reactie? Zeker, maar die grootgrutter bezorgt gewoon thuis, dus hoef je helemaal niet naar die winkel toe, heb je minder contactmomenten die je ergens anders op kunt 'inzetten'. Dan kun je zeggen dat de kerken tegenwoordig hun ‘handel’ ook thuisbezorgen via livestreams, maar volgens mij ben je dan de essentie van het kerkzijn helemaal kwijt. De essentie van kerkzijn is dat we met elkaar God groot maken. Dat bedacht God op deze manier en niet wij. Dat onderdeel van het gemeenschappelijk samenkomen is volgens de Bijbel onderdeel van de essentie van kerkzijn wat onmogelijk via livestreams tot stand kan komen. Daarmee zeg ik niet, dat we in deze tijd, kerken overvol moeten laden met kerkbezoekers. Het gaat om de vraag naar wat nu echt essentieel is. En pas na het antwoord op die vraag kunnen we nadenken hoe we dat vorm kunnen geven.
En nog een punt van overweging is dat we misschien juist als kerk wel de basis van alles moeten zijn. De kerk is essentieel als het gaat over wat we daar ontvangen, maar deze is ook essentieel als het gaat over terugkeren naar God als land en volk en zou daar wellicht niet de sleutel liggen om uit deze crisis te komen: Schuld belijden omdat God niet in het centrum van ons sociale leven meer staat en Hij slechts een niet-essentieel bijproduct is geworden voor wat vaag geluk, terwijl Hij het geluk is waar alles om draait.
Denken betekent niet dat je overal een antwoord op moet hebben. Bij deze mijn gedachten en de vraag of wij als kerk de echte essentie nog zien en dat durven uitdragen?