“Hoeveel te meer, als het volk vandaag maar vrijuit had mogen eten van de buit van zijn vijanden, die het gevonden heeft. Maar nu is de slag onder de Filistijnen niet groot geweest.” (1 Samuël 14:30)
Regels om macht te hebben als leider. Regels waardoor de leider zijn eigen programma begint op te zetten. En het is dan de vraag of dit nog wel Gods programma is. Het is een groot gevaar in de kerk. Het is het gevaar dat het leven vanuit de overwinning van Jezus minder krachtig wordt en dat de vijand meer macht kan krijgen dan hij zou mogen hebben. Het ene moet en het andere mag niet, maar als je die regels spiegelt aan Gods Woord is het duidelijk dat God deze regels niet stelt.
We zagen bij Saul al hoe hij regels stelde omdat hij zich aan zijn vijanden wilde wreken. Niemand mocht eten en ondertussen raakte het hele volk uitgehongerd en bleef er bijna geen kracht meer over om te strijden. Nu heeft Saul hierbij de situatie in zijn voordeel gehad omdat de strijd, niet de strijd was tegen de Filistijnen, maar dat het om het achtervolgen van zijn vijanden ging.
Doordat Jonathan niet in het leger was toen Saul zijn eed afkondigde, at Jonathan wel van de honing en hoewel het volk tegen hem zegt dat dit niet mocht, verbaasd hij zich openlijk. “Kijk eens naar mijn ogen, kijk eens hoe helder deze staan.” Uit het gevolg van het gezonde eten blijkt dat Jonathan juist kracht kreeg om krachtig te zijn in de strijd. Regels zoals Saul die bedacht ontnemen de strijders juist kracht. En dat ziet Jonathan en hij verbindt er ook direct een conclusie aan. Hij stelt ondubbelzinnig: “Als iedereen gegeten zou hebben zoals ik, zou de overwinning veel groter zijn geweest.”
Hij raakt hierbij wel de kern. Hij maakt duidelijk wat het gevolg is van regels, die nergens toe leiden. Regels die gericht zijn op iets in de leider zelf. En uiteindelijk is de enige winnaar de vijand. Jonathan spot hier wel zo ongeveer met zijn leven, terwijl hij dat nog niet beseft. De machtswellust van Saul gaat zelfs zover dat hij zelfs zijn eigen zoon, vanwege zijn eed, zou doden.
Maar dit is wel het gevaar van leiderschap zonder God. Wel bezig zijn met het eigendom van God, maar tegelijk op je eigen manier, het beginnen te zien als jouw eigendom. Alsof Israël, alsof de kerk iets van ons zou zijn. En de uiteindelijke winst ligt bij satan. Hij lacht, als leiders in het vlees eindigen en hij zal het van kwaad tot erger laten gaan. Want als je buiten God om macht en hebzucht voelt, werkt dat helaas verslavend. En hoe meer dit gaat spelen, hoe meer je degenen die onder je staan moet manipuleren om jouw programma te kunnen draaien.
En waar speelt God nog een rol in deze fase van het leven van Saul. Ja, straks nog weer even, maar dat komt niet op uit het initiatief van Saul. Het is dan een priester die God wil raadplegen voordat Saul verder moet gaan. Leiderschap is onmogelijk los te maken van Goddelijke leiding. En zodra dit wel gebeurd, gaat het fout.
Gebed: HERE God, misschien zijn er ook in mijn levens situaties waar ik leiding geef, maar waar het mijn programma is geworden en niet meer het Uwe. De enige die wint is satan. Open mijn ogen waar ik op dit gebied dreig te falen.