"Sta dan vast in de vrijheid waarmee Christus ons vrijgemaakt heeft, en laat u niet weer met een juk van slavernij belasten. (Galaten 5:1)"
Als Paulus het vijfde hoofdstuk begint met de woorden ‘sta dan vast’ dan is dit niet alleen een waarschuwing. Het is een opdracht, zoals we er een heleboel vinden in het Nieuwe Testament. Ergens in gaan staan is ook wel een woord dat bij Paulus past. Staan als een soldaat. Het gaat bij Paulus hierbij om de geestelijke strijd om je vrijheid. Zoals we gisteren al hebben gezien, betekent slavernij altijd dat het je klein zal houden in je geloof. Slavernij zorgt ervoor dat je niet in je volle bestemming kunt wandelen omdat de banden van slavernij altijd blijven knellen.
Sta dus op, op het moment dat je weer onder de wet terecht bent gekomen. Paulus trekt hier de lijn naar hen die zich blijkbaar ook weer lieten besnijden. Overigens hoor ik dat dit in sommige kringen ook weer de kop lijkt op te steken, zo erg zelfs dat Nieuw Testamentische christenen stellen dat dit erbij hoort als je in Israël bent ingelijfd. Ook in de tijd van Paulus speelde dit een rol van betekenis. Daar was het vanuit het Jodendom natuurlijk nog iets logischer, maar wat Paulus daar vervolgens uit zegt is dat als je je laat besnijden, dat je ook verplicht bent om de hele wet te houden.
Nu betrekt hij dat op de besnijdenis, maar dit is wel de kern van de slavernij. Je kunt namelijk niet half vrij zijn. Op het moment dat je vindt dat ene wet belangrijk is voor je zaligheid, dan betekent het dat je de hele wet zult moeten houden voor je zaligheid. De vijand probeert op een, bijna onopmerkelijke manier, je weer tot slaaf te maken, maar uiteindelijk betekent het wat Paulus zegt: Of door genade, zonder verdiensten door de wet, of de hele wet. Je wilt of door Jezus gerechtvaardigd worden, of door de wet.
Zo zwart-wit zeiden de dwaalleraars het natuurlijk niet. Ze ontkenden de genade niet, ze ontkenden ook het werk van Jezus niet, maar het was een soort genade-plus-evangelie. En dan is Paulus duidelijk: of de wet, of de genade. Is de wet geen begaanbare weg? Inderdaad, dat is een onbegaanbare weg, maar dan ook alleen de genade en niet een genade plus een beetje wet.
Stevige taal van Paulus, want wat gaat dit bij ons ook vaak mis. Toch weer regels die we belangrijk vinden, maar wat geen leven uit genade is. Of toch iets wat we gewend zijn en we als waarheid hebben aangenomen, naast de genade. Is dan alles wat we gewend zijn verkeerd of is traditie verkeerd? Zolang je het niet doet om iets aan de genade toe te voegen, niet. Als jij vindt dat bepaalde kleding op zondag goed is, mag dat helemaal, daar is absoluut niets mis mee, maar als het is om aangenamer voor God te zijn, dan gaat het echt mis. Tegelijk voel je wel hoe dun deze scheiding is. Luther zei niet voor niets dat wij de Paap (de Rooms Katholieke die alleen door werken wil zalig worden) allemaal in ons hebben. Verdienen zit in ons bloed. Goed maken wat we fout deden om de straf te ontkomen lijken we allemaal graag te doen. Maar genade is aanvaarden dat je schuldig bent en dat je vrijspraak aangeboden krijgt omdat jij er anders niet meer bij kunt komen.
Sta daarom vast in die vrijheid, zodat je niet opnieuw vast komt te zitten in wet en regels. Sta vast in de vrijheid waarmee Jezus je vrijmaakte, omdat je dan in de relatie met God kunt leven. Dat is wat God verlangt en waardoor jij voluit in je bestemming kunt wandelen.
Gebed: Heer, ik dank U dat U mij hebt vrijgemaakt en dat U mij ook vrij wilt houden. Als ik struikel, tilt U mij dan weer op en alles wat in mij is wil nu staan in Uw vrijheid.